Nacionalni dan borbe protiv raka dojke obeležava se 20. marta, kako bi skrenuli pažnju na značaj ranog otkrivanja ove bolesti, imajući u vidu visoku verovatnoću izlečenja, preživljavanja i bolji kvalitet života obolelih žena. Rasprostranjenost oboljenja i podaci o smrtnosti u našoj zemlji i dalje su zabrinjavajući, navodi se u saopštenju leskovačkog Zavoda za javno zdravlje.
U Leskovcu je u 2015. godini obolelo 113 žena, a 109 je izgubilo život. Od ukupnog obolelih i umrlih od svih malignih bolesti u ženskoj populaciji, 24,1% jeobolelih i 18,9% je umrlih od karcinoma dojke. Već godinama je karcinom dojke najučestaliji maligni tumor kod žena na Jablaničkom okrugu, sa standardizovanim stopama obolevanja 61,3 i 17/100000 standardizovanom stopom smrtnosti.
Smatra se da je nastanak raka dojke posledica udruženog delovanja više faktora rizika, od kojih se nasledna predispozicija najčešće pominje u grupi onih na koje nije moguće uticati. Poseban akcenat u preventivnim aktivnostima svakako treba staviti na one faktore rizika koji se mogu modifikovati – rađanje dece posle 30 godine, nedojenje dece, pušenje, fizička neaktivnost, nepravilna ishrana, hormonska terapija i dr. Veoma je važna edukacija žena za samopregled dojke i njihovo motivisanje za dolazak na redovne preventivne preglede, u skladu sa preporukama i starosnom dobi:
– samopregled dojke – od 20. godine života jednom mesečno;
– klinički pregled dojke – od 29. do 39. godine svake treće godine;
– klinički pregled dojke – od 40. godine jednom godišnje;
– mamografija – od 50. godine života svake druge godine.
Jedan od najčešćih načina ranog otkrivanja raka dojke je sprovođenje organizovanog nacionalnog skrining programa kod žena starosti od 50 do 69 godine. U našoj zemlji organizovani skrining se trenutno sprovodi u 50 opština, od kojih na Jablaničkom okrugu samo opštini Leskovac sa DZ Leskovac. Svaka treća žena starosti od 50 do 69 godina pozvana je na mamografski pregled i do sada je otkriveno 290 karcinoma u ranoj fazi, kod žena koje nisu imale nikakvih simptoma i koje se najverovatnije u tom periodu ne bi obratile lekaru. U opštinama gde se ne sprovodi ovakav vid sekundarne prevencije, obavlja se preventivni pregled kod žena koje se same jave lekaru, tzv. oportuni skrining.
Svaka žena treba da zna da se rizik od raka dojke može smanjiti pravilnom ishranom, sa malim unosom masti i šećera, uz dosta žitarica i obaveznih 5 porcija voća i povrća svakog dana; redovnom fizičkom aktivnošću u trajanju od najmanje 30 minuta dnevno; izbegavanjem duvana i alkohola; obaveznim odlaskom na preventivni pregled i odazivanjem na skrining mamografiju. Gotovo svaki slučaj raka dojke može biti sprečen!
Komentari su zatvoreni.